Ἡ θέσις μου ὑπῆρξε ἐπ’αὐτοῦ πάντα ξεκάθαρη. Οὐδεὶς πολιτικὸς ἡγέτης δύναται νὰ φθάσῃ στὸ ἀνώτατο στάδιο ἀποτελεσματικότητος καὶ μεγαλείου χωρὶς νὰ δεχθῇ δίπλα του σὲ μόνιμη βάση τὸν φιλόσοφο, δηλαδὴ ἐὰν δὲν πραγματοποιηθῆ τὸ δίδυμο βασιλέως φιλοσόφου, τὸ δίδυμο Ἀλεξάνδρου καὶ Ἀριστοτέλη ἤ Ἀλεξάνδρου Α΄ τῆς Ῥωσίας καὶ τοῦ Ἑλβετοῦ δασκάλου του La Harpe. Εἶναι σχεδὸν ἀδύνατον νὰ συνδυασθῇ σὲ ἕνα καὶ μόνο πρόσωπο ὁ βασιλεὺς-φιλόσοφος. Ἀλλὰ ὁ “βασιλεύς” εἶναι συνήθως ἐπηρμένος ἐπειδὴ ἔχει ἐξουσία καὶ νομίζει ὅτι δύναται νὰ τὰ βγάλῃ πέρα χωρὶς τὸν φιλόσοφο. Προσωπικά, στὴν ζωή μου, μοῦ ἐζητήθη ἐπανειλημμένως νὰ ἀναλάβω τὰ ἡνία τῆς ἐξουσίας ἀλλὰ πάντα τὸ ἠρνήθην ἐπειδὴ ἔψαχνα τὸν πολιτικὸ ἥρωα ποὺ θὰ ἠμποροῦσα νὰ κατευθύνω ὡς φιλόσοφο, ἐφ’ὅσον ἐγὼ φρονῶ ὅτι δὲν δύναμαι νὰ εἶμαι συνάμα βασιλεὺς καὶ φιλόσοφος. Ἕνα πρόσφατο παράδειγμα μᾶς ἔρχεται ἀπὸ τὴν Τουρκία: Ὁ Ἔρντογαν εἶχε δεχθῆ στὰ δέκα χρόνια ἐξουσίας του νὰ ἀκολουθήση ἕναν φιλόσοφο, τὸν Fethullah Gülen γι’αὐτὸ καὶ ἐγνώρισε μεγάλες ἐπιτυχίες. Προσφάτως ὅμως ἠθέλησε νὰ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴν πνευματικὴ αὐτὴ κηδεμονία καὶ τώρα εὑρίσκεται ἐνώπιον γκρεμοῦ. Ἀλλὰ ὁ Γκυλὲν δὲν θέλει νὰ γίνῃ “βασιλεύς” ὁ ἴδιος, σὰν τὸν Χομεϊνί νὰ ποῦμε.
Μερικοὶ παρατηροῦν ὅτι στὴν Ἑλλάδα τὸ ποσοστὸ καθηγητῶν Πανεπιστημίου ποὺ ἐκλέγονται βουλευτὲς ἤ χρησιμοποιοῦνται πολιτικὰ ὡς τεχνοκράτες, εἶναι μεγάλο. Καθηγητές, ὅπως ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου ἤ ὁ Κώστας Σημίτης ἐκυβέρνησαν τὴν χώρα καὶ ὁ σημερινὸς ἀντιπρόεδρος τῆς Kυβερνήσεως ὁ Βαγγέλης Βενιζέλος εἶναι καὶ αὐτὸς καθηγητὴς Πανεπιστημίου. Αὐτοὶ οἱ τρεῖς ἄνδρες ὄχι μόνον δὲν ἀνεδείχθησαν ὡς ἡγέτες ἀλλὰ ἀντιθέτως εἶναι πρωτίστως ὑπεύθυνοι γιὰ τὴν ὑποβάθμιση τῆς χώρας μας διεθνῶς. Τολμῶ, ὡς καθηγητὴς Πανεπιστημίου ὁ ἴδιος, νὰ ὁμολογήσω ὅτι ὅπως εἶχε δηλώσει ὁ Μπίσμαρκ, ἡ παρουσία καθηγητῶν στὴν ἐξουσία εἶναι καταστροφὴ γιὰ τὴν χώρα. Στὴν πραγματικότητα σὲ ὅλα τὰ ἐπαγγέλματα, ἀπὸ ὁδοκαθαριστὴς σὲ ὑδραυλικός, μέχρι καθηγητὴς Πανεπιστημίου, ὑπάρχουν οἱ μέτριοι, οἱ καλοὶ καὶ οἱ ἄριστοι, ἀλλὰ καὶ ὁ ἄριστος καθηγητὴς δὲν δύναται νὰ εἶναι Ἀριστοτέλης, ὁ φιλόσοφος ποὺ θὰ ἐμπνεύσῃ καὶ θὰ κατευθύνῃ ἕναν Ἀλέξανδρο. Βασιλεὺς καὶ φιλόσοφος γιὰ νὰ σμίξουν πρέπει καὶ οἱ δύο νὰ εἶναι διαφορετικοῦ τύπου ἄνθρωποι καὶ ὄχι ἁπλῶς ὁ ἕνας ἀπὸ τοὺς δύο. Ἐξ οὕ καὶ ἡ σπανιότης τοῦ εἴδους.
Δημήτρης Κιτσίκης 22 Δεκεμβρίου 2013