Ὁ ἄνω τίτλος ἠχεῖ περίεργα. Γιατὶ ἕνα γλωσσικὸ ἰδίωμα δύναται νὰ ἐξαφανίσῃ τὸν σημαντικώτερον πολιτισμὸν τοῦ πλανήτου διαρκείας τριῶν χιλιάδων ἐτῶν;
Θρησκεῖες, ὁ ἑλληνισμὸς ἔχει ἀλλάξει ὡς ὑποκάμισα, πολλὲς φορές. Τὸ σταθερὸ γνώρισμα τοῦ ἑλληνισμοῦ δὲν εἶναι συνεπῶς ἡ Ὀρθοδοξία. Χωρὶς ὅμως τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα δὲν εἶσαι Ἕλλην. Τὸ πολὺ πολὺ νὰ συγκαταλέγεσαι μεταξὺ τῶν Greeks.
Ἄλλα ποῖα ἑλληνικά; Ἕνας πολιτισμένος λαὸς ἐκφράζεται προφορικὰ διαφορετικὰ καὶ διαφορετικὰ γράφει. Ἕνας βάρβαρος λαὸς ἀδυνατεῖ νὰ καταλάβῃ τὴν τεραστία αὐτὴ διαφορὰ καὶ γράφει ὅπως ὁμιλεῖ.
Οἱ παρηκμασμένοι γλωσσολόγοι μας ἀκολουθοῦν τὰ δυτικὰ πρότυπα καὶ πασχίζουν νὰ ἐντάξουν, ὡς μυθιστοριογράφοι, τὴν προφορικὴ στὰ γραπτά τους. Ἀλλὰ ὁ Καζαντζάκης ὑποχρεωτικῶς, γιὰ νὰ ζωντανεύσῃ τὰ λαϊκὰ πρόσωπα τῶν μυθιστορημάτων του, τοὺς καταγράφει ἀκριβῶς ὅπως ὁμιλοῦν, δηλαδὴ στὴν δημοτική.
Τὸ 1821, ὅταν ἐσκλαβώθη ἡ Ἑλλὰς στοὺς Δυτικούς, ὁ Κοραῆς ἐπέλεξε μία μικτὴ τεχνιτή, τὴν καθαρεύουσα, ἀντὶ τῆς γλώσσης τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ, ἀρχαίας καὶ τῶν Εὐαγγελίων. Ἦταν ὅμως πολὺ εὔκολο, στὸν τότε καθ΄ὁλοκληρίαν ἀγράμματο ἑλληνικὸ λαὸ νὰ διδαχθοῦν οἱ δύο αὐτὲς ἐκδοχὲς τῶν διαχρονικῶν ἑλληνικῶν στὰ θρανία τῆς πρώτης δημοτικοῦ.
Ἀποτέλεσμα: Ἀπομονωθήκαμε, μακρὰν τοῦ Ἀλεξάνδρου, καὶ ἐγίναμε κρατίδιο-οὐρὰ τῆς Εὐρώπης.
Δημήτρης Κιτσίκης 18 Ἀπριλίου 2021