Κατόπιν τοῦ συμβάντος τοῦ ἐκμεταλλευτοῦ ἑστιάτορος τῆς Μυκόνου μὲ τὸν ὑπέρογκο λογαριασμό, ἔγραψα στὸ φατσοβιβλίο, «ὁ Ῥουβίκωνας ζητᾷ προσφορὰ εἰσιτηρίου γιὰ νὰ μεταβῇ στὴν Μύκονο» καὶ μερικοὶ ἐσκανδαλίσθησαν. Ἐξηγοῦμαι λοιπόν: Μετὰ τὴν γέννησι τοῦ παιδιοῦ μου ἐκεῖνο μὲ ἐρώτησε: «πατέρα, γιατὶ νὰ μὴ γίνω ληστὴς ὅταν μεγαλώσω;» Τὸν εἶχα μεγαλώσει μὲ ἕναν ὁμήλικο ἀξιαγάπητο χιμπαντζῆ ὁ ὁποῖος μέχρι ἡλικίας δύο ἐτῶν ἦταν πιὸ ἔξυπνο ἀπὸ τὸ παιδί μου. Τὴν ἐμπειρία αὐτὴ τὴν εἶχα ἀποκτήσει ὅταν τὸ 1964 εἶχα μεταβῆ στὸ κέντρο ἐρευνῶν ἀνθρωπιδῶν τοῦ Orange Park τῆς Φλώριδας, συνοδεύοντας τὴν ἀγγλίδα Ἄνν, πρώτη σύζυγος μου, καθηγήτρια Πανεπιστημίου Νευροφυσιολογίας, εἰδικευμένη στὰ ἀνθρωπιδῆ. Πράγματι, ὁ ἐγκέφαλος τοῦ υἱοῦ μου ἐσυνέχισε νὰ μεγαλώνῃ μέχρι ποὺ ἔγινε διδάκτωρ ἀστροφυσικῆς στὸ περίφημο Ἰνστιτοῦτο Μὰξ Πλὰνκ τοῦ Μονάχου ἐνῶ ὁ συνομήλικος ἀξιαγάπητος χιμπαντζῆς ἔγινε σαλταδόρος (σὰν αὐτὸν ποὺ ἴσως γνωρίζετε) ξέροντας κάλλιστα νὰ ξεφλουδίζῃ μπανάνες. Γιὰ νἀ λύσω τὸ μυστήριο διαφορετικῆς ἐγκεφαλικῆς ἐξελίξεως τῶν δύο ἀνθρωπιδῶν, τοῦ υἱοῦ μου καὶ τοῦ χιμπαντζῆ, ἐδιάβασα ὡς Γάλλος, τὸ βιβλίο τοῦ συμπολίτου μου κομμουνιστοῦ καὶ ἀντιστασιακοῦ συγγραφέως Vercors, Les animaux dénaturés («Τὰ ἐκφυλλισμένα ζῶα») ποὺ ἠσχολεῖτο ἀκριβῶς μὲ τὸ ἴδιο πρόβλημα. Τότε ἐκατάλαβα γιατὶ τὸ παιδί μου μὲ εἶχε ἐρωτήσει νὰ γίνῃ ἤ ὄχι ληστὴς ὅταν θὰ ἐμεγάλωνε. Γιὰ νὰ ἐμβαθύνω τὸ θέμα ὡς μαρξιστής-λενινιστὴς ἠσχολήθην μὲ τὴν ἰδεολογία τῶν ἀναρχικῶν, καἰ ἐδιάβασα ὅτι ὁ πρῶτος θεωρητικὸς τῆς ἀναρχικῆς κοινωνίας ὑπῆρξε ὁ γάλλος Pierre Joseph Proudhon (1809-1865) ποὺ τὸ 1840 στὴν μελέτη του Τὶ εἶναι ἰδιοκτησία, ἔγραφε «Ἡ ἰδιοκτησία εἶναι κλοπή». Ἡ ἑλληνικὴ ἱστορία τοῦ ΙΘ΄αἰῶνος ἠσχολεῖτο μὲ ἥρωες ποὺ ἀπεκάλει κλέφτες καὶ ἀργότερα μετὰ τὸ 1832, ληστές. Ἐνωρίτερον μάλιστα σὲ ὅλην τὴν διάρκεια τῆς εὐρωπαϊκῆς ἱστορίας ἐξεθειάζοντο οἱ μονόφθαλμοι πειρατὲς μὲ τὴν μαύρη σημαία τῆς νεκροκεφαλῆς. Τὴν ἰδιοκτησία τοῦ χρήματος λοιπὸν μὲ ποῖον πιὸ ἀποτελεσματικὸ τρόπο θὰ ἠδύνατο ὁ νέος Ἕλλην νὰ ἀποκτήσῃ; Σίγουρα, ὡς λαὸς τῆς θαλάσσης στὰ νησιὰ τῶν Κυκλάδων πειρατῶν. Τοῦ ἐξήγησα: Δύο δυνατότητες ἔχεις. Ἤ ἐπιλέγῃς νὰ ζῇς ἐκτὸς κοινωνίας, ὡς μοναχός, ἐρημίτης στὴν ἔρημο ἤ σὲ κομμουνιστικὸ κοινόβιο μοναστηρίου- ἤ νὰ ζῇς μέσα στὴν κοινωνία ὁπότε ἡ σχέσι σου μὲ τὸ χρῆμα θὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν κοινωνική σου θέσι ποὺ θὰ ἐκφράζεται μὲ τρεῖς διαφορετικὲς ἰδεολογίες. Ἐὰν εἶσαι ἐργάτης χωρὶς ἰδιοκτησία θὰ εἶσαι κομμουνιστής. Ἐὰν εἶσαι μικροαστός μὲ μικρὴ οἰκογενειακὴ ἰδιοκτησία, στὴν πόλι ἤ στὸ χωριό, θὰ εἶσαι φασιστής. Ἐὰν τέλος εἶσαι μεγαλοαστὸς μὲ μεγάλη ἰδιοκτησία, θὰ εἶσαι φιλελεύθερος, δηλαδὴ θὰ ὑποστηρίζῃς τὴν «ἐλεύθερη οἰκονομία» ποὺ θὰ σοῦ δἰδη τὴν ἐλευθερία νὰ ξεζουμίζῃς τοὺς ὑπολοίπους νομίμως χωρὶς νὰ ἀποκαλεῖσαι ληστής. Στὶς ἐκλογὲς λοιπὸν ποῖον θὰ ψηφίσῃς; Ἐὰν θεωρῇς τὸ ἑαυτό σου ἐργάτη χωρὶς ἰδιοκτησία, θὰ ψηφίσῃς ΚΚΕ. Ἐὰν πάλι θεωρῇς τὸ ἑαυτό σου μικροαστό, μὲ χωραφάκι στὸ χωριὸ καὶ μικρομάγαζο στὴν πόλι, θὰ ψηφίσῃς Σύριζα ἤ Χρυσῆ Αὐγή. Ἐὰν τέλος θεωρῆς τὸν ἑαυτό σου ἐπιχειρηματία καὶ ἐφοπλιστή, θὰ ψηφίσῃς Νέα Δημοκρατία. Ἐδῶ ὅμως παρεμβαίνει ὁ μῦθος τῆς ἐννοίας τοῦ λαοῦ. Ἡ ἄνια στὸν λαϊκὸ ἐγκέφαλο ποὺ δὲν ἔχει πλήρως διαμορφωθῆ ὁμοιάζει μὲ τὸν ἐγκέφαλο τοῦ ἐνηλίκου χιμπαντζῆ. Ξέρει ἁπλῶς νὰ ξεφλουδίζῃ μπανάνες ποὺ ἡ προπαγάνδα τῶν πολιτικῶν καλύπτει μὲ κενὲς ἐκφράσεις ὅπως : «Πᾶμε μπροστά, ὄχι πίσω. Γιὰ τὸ αὔριο, ὄχι τὸ χθές. Γιὰ τοὺς πολλούς, ὄχι τοὺς ὀλίγους. Αὐτὸς ἤ αὐτὴ ἔχει ὄμορφο μαλλί, εἶναι χωρὶς γραβάτα, εἶναι συμπαθητικός, ὡραῖος, νέος, ὁ ἄλλος εἶναι ἄσχημος, τοῦ λείπουν δόντια». Ἡ πρώτη μου γυναῖκα ὡς νευροφυσιολόγος-ψυχολόγος ἐγνώριζε πῶς νὰ χειρίζεται, μὲ τὴν ψυχολογία, τοὺς χιμπαντζῆδες… καὶ ἐμένα! Ὁ πολιτικὸς προπαγανδιστὴς γνωρίζει πῶς νὰ χειρίζεται τὸν λαό. Ὁ ἐπιχειρηματίας χρησιμοποιεῖ τὴν ἀκατάπαυστη ἐμπορικὴ διαφήμισι στὰ ΜΜΕ γιὰ νὰ ξεφλουδίζῃ ὁ λαὸς μὲ ἐνθουσιασμὸ τὴν μπανάνα. Μήπως μία κυβέρνησις Πολάκη-Κουφοντῖνα θὰ ἔδιδε λύσι στὸ πρόβλημα μὲ προσφορὰ εἰσιτηρίου στὸν Ῥουβίκωνα νὰ μεταβῇ στὸ νησὶ τῶν ἀνέμων καὶ νὰ τὸ μετατρέψῃ σὲ νησὶ τῶν κοινωνικῶν θυέλλων. Θὰ ἦτο καὶ αὐτό, κατὰ Καβάφη, κάποια λύσις!
19/08/2021
